بیماری ها و آفات گندم

آفت ها و بیماری های گندم

گندم از قدیم تا به امروز یکی از ارکان اصلی سبد کالای ایرانیان را تشکیل می دهد. اما این محصول کشاورزی دچار مشکلات کشت گوناگونی می شود و سالانه  که در ادامه به چند نمونه از آن ها می پردازیم.

در مزارع گندم، آفت خوردن محصولات با انواع قارچ ها و باکتری ها بسیار رایج است. که از انواع آفات و بیماری های رایج گندم می توان به زنگ ها، سیاهک ها، سفیدک ها ، یماری های سپتوریایی، لایت فوزاریومی خوشه ، اخوره، موزاییک رگ های گندم و... اشاره کرد. در صورت درمان نشدن این بیماری ها امکان کاهش محصول و ضرر جدی برای کشاورز وجود دارد.

از انواع آفت های گندم می توان به سن گندم ، شته های گندم ، وسک قهوه ای گندم، سوسک برگ خوار گلات ، نبور ساقه خور گندم، تریپس گندم ، ملخ ها ، وسک سیاه گندم، سن های آئلیا، سوسک های ریشه قلات ، کرم های مفتولی ریشه، کرم طوقه بر، مگس گندم، مگس های ساقه خوار گندم و… اشاره کرد که در زیر به مهم ترین آن ها می پردازیم.

انواع آفت های گندم

1- سن گندم 

2- شته های گندم

3- سوسک سیاه گندم 

مرور کلی بر بیماری های شایع گندم و راه های مبارزه با آن :

1- زنگ های گندم:

زنگ نواری (زنگ زرد)
زنگ برگ (زنگ قهوه ای)
زنگ ساقه (زنگ سیاه

 روش های کنترل و مبارزه با بیماری زنگ گندم:

همانطور که ذکر شد یکی از بیماری های گندم، بیماری زنگ می باشد.از روش هایی از قبیل استفاده از واریته های مقاوم ، متحمل یا نیمه مقاوم، تراکم مناسب بوته ، زمان کاشت مناسب، استفاده از کود سرک به مقدار مناسب و فقط یک نوبت ، ستفاده از کود پتاس ، مبارزه شیمیایی با استفاده سموم می توان به مبارزه با این بیماری گندم پرداخت.

2- سیاهک ها :

• سیاهک پنهان معمولی
• سیاهک پنهان پا کوتاه
• سیاهک آشکار
• سیاهک ناقص (سیاهک هندی)
• سیاهک برگی 
• سفیدک سطحی  

3- بیماری های سپتوریایی:

از دیگر بیماری های گندم و یکی دیگر از مشکلات کشت گندم در مزارع گندم، بیماری سپتوریوز است که توسط سه گونه ایجاد می شود و تمام بخش های هوایی گیاه را آلوده می کند. آلودگی اولیه بر روی برگ هایی پایینی به صورت زخم هایی مشاهده می شوند که در صورت مساعد بودن شرایط محیطی (دمای ۱۰ تا ۱۵ درجه ی سانتی گراد، رطوبت طولانی مدت و هوای ابری) علائم بر روی برگ های بالاتر و خوشه ظاهر می گرد.

4- بیماری بلایت فوزاریومی خوشه :

یکی دیگر از مشکلات کشت گندم بیماری بلایت فوزاریومی است که عامل آن قارچ های باقی مانده بر روی بقایای میزبان (کاه و کلش گندم) توسط باد و قطرات باران بر روی سنبله ی گندم فرود میاید و در شرایط آب و هواییه گرم و مرطوب دیگر بخش ها را آلوده می سازد. 

5- پاخوره :

بیماری پاخوره از دیگر بیماری های گندم است که عامل آن نوعی قارچ خاکزی هست. در این بیماری آلودگی ریشه ها در پاییز رخ می دهند و در اوایل بهار به طوقه و قسمت های پایینی ساقه سرایت می کند. هنگامی که آلودگی در مراحل اولیه ی رشد گیاه صورت بگیرد، پنجه زنی کاهش یافته ، رشد گیاه کم می شود و خوشه های حاصله ، عقیم و سفید رنگ خواهند بود.

6- موزاییک رگ های گندم :

در میان ویروس هایی که در گندم ایجاد موزاییک می کنند، ویروس موزاییک رگ های گندم در سطح جهانی گسترده ترین و شایع ترین است که در طبیعت توسط کنه به طور گردشی منتقل می شود. اگر گیاه در اوایل رشد آلوده شود تقریبا هیچ رشدی نخواهد کرد و حالت چمنی خواهد یافت. با تاخیر در آلودگی میزان کوتولگی و آسیب به گیاه کمتر خواهد شد. 

راه های مبارزه و کنترل ویروس موزاییک رگ های گندم :

برای مبارزه با هر کدام از بیماری های گندم راه حل هایی ارائه گردید. برای مبارزه با ویروس موزاییک رگ های گندم باید از کشت در مجاورت منبع آلودگی اجتناب نمود. تنظیم تاریخ کشت ، از بین بردن علف های هرز و گندم های خودرو تا سه هفته قبل از کشت و استفاده از ارقام مقاوم از دیگر الزاماتی است که باید برای کنترل بیماری های گندم رعایت نمود.

محقق گرامی، متخصص فعال در حوزه کشاورزی و شما کشاورز زحمتکش، لازم است برای داشتن گندمی سالم و بدور از هرگوه بیماری و آفت، حتما نکات مندرج در متن مقاله را به دقت رعایت فرمایید. در کنار موارد ذکر شده در این مقاله، موارد دیگری از جمله ضدعفونی بذر و ضدعفونی خاک کشاورزی می تواند نقش بسزایی در کاهش آفت ها و بیماری های گندم و سایر محصولات کشاورزی داشته باشد.

در صورت نیاز به کسب اطلاعات در زمینه کشاورزی و همچنین آشنایی با روش های نوین آبیاری کشاورزی بر روی عبارات مورد نظر کلیک کنید.

جهت مشاهده منبع اصلی و مقاله کامل و جامع در زمینه آفات و بیماری های گندم به سایت www.aralshimi.com مراجعه نمایید.